Kolejny z fabryki świata klamot, tym razem absolutna nowość, można śmiało napisać światowa premiera, najnowszy przetwornik cyfrowo-analogowy dobrze nam już zapoznanej firmy S.M.S.L – DO200. Kolejny DAC? Ktoś powie: meh, ile tego ostatnio, co w tym interesującego? Otóż, moi drodzy, całkiem sporo, bo rzecz jest niebanalna z paru powodów i warto się nad tą nowością pochylić. Po pierwsze to zdaje się póki co jedyna taka, znaczy premierowa konstrukcja oparta na dwóch najnowszych kościach ze stajni ESS. To potężne (o czym zaraz) procesory dźwiękowe, nie tylko układy konwertujące sygnał cyfrowy do postaci analogowej, wyposażone w bardzo rozbudowane (jak wspomniałem, za moment napiszę o tym więcej) DSP (układ wspomagająco-zawiadujący to dobrze nam znana kość ARM Altera MAX, tu w nowej wersji „2″, zamontowana na płytce… zresztą widać tam jeszcze jeden tajemniczy koprocesor ARM na PCB). Już nie tylko filtry, ale także różne tryby pracy z tworzeniem określonego efektu (żar lampy, szkiełko i oko itd) uskutecznianego w czasie rzeczywistym, do wyboru w menusach. I jest tego naprawdę sporo i jest to naprawdę coś, co zmienia (w odróżnieniu od przebiegu sygnału, prostych filtrów cyfrowych) brzmienie całego toru, nie subtelnie, a konkretnie. Coś zaimplementowanego na poziomie konwertującego krzemu i wspierającego krzemu (wyżej wymieniony proc ARM), znaczy tytułowych dwóch ESS9068AS, każdej jednej pracującej osobno na kanał. Będzie o tym sporo w recenzji, bo to nowe podejście, nowe w tym sensie, że do tej pory DAC po prostu konwertował (ewentualnie w niewielkim stopniu mógł kształtować w zależności od wybranego filtra brzmienie), a za zabawę w DSP odpowiadał zewnętrzny software, zazwyczaj komputer, PC, dużo rzadziej jakiś wyspecjalizowany procesor dźwiękowy. Tu jest – jak widzicie – inaczej. Aha i jeszcze jedno (a nawet nie jedno ) – to bardzo kompaktowa konstrukcja (dużo mniejsza od innych innych, opartych na podwójnych kościach C/A, klamotach), znaczy wymagania termiczne (nowy proces / wymiar technologiczny odnośnie zastosowanego krzemu) niższe, wzrost mocy obliczeniowej wyraźny, dwie nowe 9068 w sprzęcie kosztującym… 550€ (!) I już samo to byłoby dobrym powodem, by bliżej się z tą nowością zapoznać, a to dopiero wstęp do innych rzeczy, które lądują w audio klamotach po raz pierwszy (a całościowo w jednym produkcie, bo takiego combo jeszcze nie mieliśmy).

(full) MQA DAC

Już piszę o co chodzi. Mianowicie o MQA chodzi. Tak, jasne, MQA – moje stanowisko w sprawie origami nie zmieniło się ani na jotę, można na HDO poczytać o tym, jak to widzę (słyszę) w mocno krytycznych wpisach, ale nie o tym tutaj, tylko o pierwszej takiej konstrukcji, która jest godna nazwy: MQA DAC. Pierwszy raz wsparcie dla origami dotyczy (niemal) wszystkich interfejsów, jakimi dysponuje opisywany przetwornik. Można zatem słuchać via SPDIF, można podłączyć jakiś transport płytowy obsługujący MQA CD (korci, by napisać co o tym sądzę, ale to w recenzji będzie, nie tutaj i na marginesie), bo też takie ustrojstwa są przewidziane, znaczy pojawią się na rynku! Japończycy eksploatują temat, bo u nich miłość do fizycznego (nośnika) wiecznie żywa, znaczy to akurat nie dziwi, ale ma się globalnie na rynku pojawić odpowiedni napęd, czytnik, zdolny do odtwarzania takich treści. I choć pełne dekodowanie MQA nie będzie nawet tu, w DO200, możliwe via BT czy I2S (I2S zrealizowanego typowo, na złączu HDMI, z pełną możliwością dopasowania pod źródło, za co brawa, bo to niestandaryzowane, problematyczne rozwiązanie jak pamiętamy), to jest to pierwszy taki produkt, który w najpełniejszy i w najbogatszy sposób wspiera origami audio. Pełne odpakowanie i zdekodowanie w skrzynce, bez konieczności stosowania żadnego zewnętrznego kodeka, mocy przetwarzania (transport cyfrowy), wszystko odbywać się tu będzie w klamocie, nie tylko via komputerowa magistrala (jak to do tej pory praktykowano). Także upragnione przez niektórych zielone, albo niebieskie diodki przy streamie, pliku MQA w przypadku DO20o jak najbardziej, z wyświetleniem na displeju danych dotyczących odpakowanego pliku.

Absolutna nowość, dzisiaj globalna premiera, jest już u nas i się testuje…

Kompletne wyposażenie jw plus dwie najnowsze kości C/A osobno na kanał plus możliwości i pomierzone parametry…

No ładnie, to może już starczy tej wyliczanki „po raz pierwszy”? Cóż, to jeszcze nie wszystko, co jest tu warte wyszczególnienia i na co podczas testów zwrócę uwagę. Bardzo ważną rolę odgrywa tutaj kość XMOS 216… ten procesor dopiero pod najnowszymi ESS (które zamontowano w DO200) rozwija w pełni skrzydła, wspierając dekodowanie sygnału via USB (co oczywiste), ale także via SPDIF (co jest nowością), oczywiście oferując także obsługę DSD (poza BT) na wszystkich interfejsach, w trybie DoP jak i Native. No właśnie interfejs SPDIF (zarówno elektryczny, jak i optyczny oraz symetryczny AES, bo tego też tutaj nie pominięto) może działać w specjalnym trybie procesingu, kiedy to wspomniana kość XMOS wspomaga pracę całego układu dekodującego sygnał w przypadku wymagających zadań tj. MQA oraz DSD (DoP). W trybie normalnym, za przetwarzanie odpowiadana tradycyjnie kostka DIR zamontowana na PCB. Pierwszy raz widzę takie coś, otwiera to drogę do ujednolicenia obsługi różnorodnych typów sygnałów, wybór I/O bez konieczności pójścia na kompromisy, wybór podyktowany wyłącznie własnymi preferencjami (okablowanie, rodzaj źródła, czy po prostu „na ucho to brzmi mi lepiej”). Do tego dochodzi najnowszy chip Qualcomm-a obsługujący sinozębnego (BT: aptX HD, LDAC, AAC – komplet), precyzyjny zegar, znakomite wzmacniacze operacyjne – opampy w liczbie 5 podwójnych układów OPA1612A, kostki WIMA, własny niskoszumny zasilacz 12V (w środku, nie na zewnątrz, mimo kompaktowej budowy), precyzyjna, osobna dla lewego i prawego regulacja napięcia… ktoś tu mocno się postarał, a przecież mówimy o budżetowym przedziale, nie żadnym „high-endzie”. Rzecz jasna wychodzimy na świat za pośrednictwem symetrycznego, jak i niesymetrycznego duetu wyjść. Całość układu jest dobrze odseparowana, chroniona przed interferencjami, ekranowana, wszystko świetnie spasowane, wykonane bez zarzutu. W komplecie RC (dedykowany… w pilocie btw jest nawet możliwość dowolnego przypisania funkcjonalności pod przycisk funkcyjny – fiu, fiu), także da się z poziomu kanapy, inaczej za pomocą enkodera – bo też, o czym wspomniałem, jest możliwość ustawienia skrzynki w trybie stałopoziomowym, jak i pre. Tylko 1.2 kilograma wagi, a tyle potencjalnego dobra i zaawansowanej technologii (bardzo bogate możliwości ustawień, np. pętla DPLL w 15 krokach, w ogóle ten DAC kojarzy mi się bardziej z procesorem dźwiękowym, a nie prostym przetwornikiem C/A).

No, no, to już nie DAC, a bardziej audio procesor

Na koniec jeszcze o dwóch rzeczach, o których muszę wspomnieć, bo to też w sumie rzadki przypadek (w DACach bardzo rzadki) żeby dało się upgrade zrobić. Ten DAC da się aktualizować, znaczy cała ta najnowsza elektronika, układy w środku gotowe będą na to, co przyniesie przyszłość. Druga rzecz to niesamowite wprost (jeszcze lepsze od znakomicie wypadających w pomiarach poprzedników) rezultaty tego klamota w mierzeniu parametrów. Specyfika to jedno, a pomiar to często drugie. Czekam na potwierdzenie na niezawodnym ASR tych wyników, bo to wygląda szokująco wręcz dobrze. Czyżby pierwszy produkt, który osiąga faktyczne ~ 23-24 bity w pomiarach? Oczywiście pomiary to jedno, a jak brzmi to niekoniecznie to samo (znaczy, że dobrze, czy wyśmienicie jak w cyferkach). Zdam dokładną relację z odsłuchowych bojów, tym razem jeszcze przed połową listopada wyląduje pełna recenzja tego ultra nowoczesnego DACa.

Takie małe to, a z taką ilością zaawansowanej audio elektroniki pod kurek w środku. Dwie kości (nie mobilne!) w małym, kompaktowym. Idzie nowe…

Stay tuned…

Jest absolutnie wszystko i to wszystko jest tu w jakości ponadprzeciętnej (mówię o organoleptycznym obadaniu skrzynki tylko, zdjęcia nie kłamią )

Powinno działać z każdym możliwym, niestandaryzowanym (i tak już pewnie zostanie) źródłem I2S sygnału audio

Pilocik z klawiszem FN, któremu możemy przypisać jedną z paru funkcjonalności (np. szybki wybór określonego źródła) 

W Roonie oczywiście bez problemów (o DT1 jeszcze będzie btw, bo nowy wsad bankowy wjechał, znaczy się NOSy ruskie wjechały )

Nie ma native, bo macOS, pod Win oczywiście możemy natywne DSD dać, poza tym pełne origami (MQA) jak widać

I jak to pod jabłkiem, maksymalnie można jak wyżej. 

No to gramy (jak widać z Tidala MQA leci i wszystko się jak trzeba świeci )

Idzie nowe? No idzie! W tym budżecie stanowczo za dobrze to gra. Stanowczo zbyt. 
DO200 w trybie DAC, na Toppingu A90 z widocznymi MassDrop Ether CX.